Laatst ging ik naar de ‘Cité internationale de la Gastronomie et du Vin de Dijon’. Een mond vol! En om volle monden gaat het dan ook want de Cité de la Gastronomie eert de Franse keuken. Het internationale aspect moet van de bezoekers komen die zich kunnen onderdompelen in de Franse kookkunst als lichtend voorbeeld van ‘hoe het hoort’. Of Frankrijk tegenwoordig nog de culinaire trendsetter van weleer is, kun je je natuurlijk afvragen. Feit blijft dat de Franse keuken generaties lang het voorbeeld was in de chique restaurants en dat de meeste topchefs klassiek Frans geschoold zijn. En zo heeft Frankrijk het voor elkaar gekregen dat de Franse keuken is uitgeroepen tot immaterieel werelderfgoed. De Cité de la Gastronomie is het logische vervolg op die benoeming. In 2022 is de Cité de la Gastronomie in Dijon geopend op de locatie van het historische Hôpital de Dijon. De oude historische gebouwen zijn mooi geïntegreerd en gaan goed samen met de nieuwbouw in de Cité.
Exposities in de Cité de la Gastronomie
Wat kun je hier doen? Er zijn drie exposities over de Franse keuken: ‘A table’, ‘En cuisine’ en een tijdelijke expositie. ‘A table’ schetst de ontwikkeling van de Franse keuken en hoe je je moet gedragen als gast: niet aanvallen voordat de gastvrouw een hapje heeft genomen en ook even van de wijn afblijven want je wilt niet op een alcoholist lijken. Of je je bord leegeet, bepaalt de sociale klasse waarin je je bevindt. Met digitale quizzen worden je kennis van de Franse keuken en je persoonlijke voorkeuren bepaald. De gedekte tafels illustreren hoe in verschillende eeuwen het diner werd geserveerd. In de 18 e eeuw werd alles tegelijkertijd opgediend zodat iedereen zich naar believen kon bedienen. De expositie deed me daaraan denken. Je moet zelf keuzes maken wat je wilt lezen, luisteren of bekijken. Met als risico dat je jezelf ‘overeet’ en na deze eerste expositie geen zin meer hebt in de volgende.
‘En cuisine’ leert je over smaakbeleving en hoe gerechten gemaakt worden. Op beeld vertellen verschillende chefs over hun persoonlijke motivatie voor hun vak. Deze expositie van ‘En cuisine’ is ook leuk voor kinderen omdat ze hier allerlei testjes kunnen doen. Zelf mogen zelf achter het fornuis een klassiek gerecht bereiden. Digitaal dan, geknoeid wordt hier niet bij het maken van een chocolademousse of boeuf bourguignon. Uit de digitale voorraadkasten moet je eerst de ingrediënten selecteren en daarna terug naar je fornuis. Maar let op: de klok loopt! Net als in het echt waarbij de gasten zitten te wachten. Alle informatie is overigens in het Frans of Engels en daarmee voor kleinere kinderen minder geschikt.
Alles over Bourgondische wijn
Het hoogtepunt van de Cité de la Gastronomie vind ik de Chapelle des climats et des terroirs. In deze kapel vind je een overzicht van de ‘climats’, de wijngaarden en het bijbehorende cultuurhistorisch erfgoed waaronder kastelen en de wijnkelders. Ook landschapselementen behoren tot de climats. Zoals de gestapelde muurtjes die de wijngaarden afperken, de versierde poorten en de ‘cabots’ waarin de wijnboeren konden schuilen of hun gereedschap opbergen. En de Fransen hebben goed gelobbyd bij Unesco want de climats hebben net als de Franse keuken een Unesco status als werelderfgoed. De locatie versterkt de expositie: de Chapelle des climats is prachtig ingericht en nodigt echt uit om je te verdiepen in de climats en het terroir. Zo leer je hoe de geologie de smaak van de wijnen beïnvloedt.
Vanuit de Chapelle des climats loop je een stukje verder naar de kapel van het Heilig Kruis van Jeruzalem. Geen gastronomie of wijnen dit keer maar een architectonisch juweeltje en een restant van het middeleeuwse ziekenhuis. In de kapel klinkt mooie muziek die je terugvoert in de tijd. Wil je meer weten over de geschiedenis van het voormalige ziekenhuis? Bekijk dan de expositie 1204. Hier leer je alles over de ontwikkeling van Dijon en het Hôpital de Dijon. De liefhebber kan zich onderdompelen in de bouwstijlen en bouwmaterialen door de eeuwen heen. Ook is er aandacht voor moderne bouwkunst en verduurzaming. Bijvoorbeeld bij de renovatie van het zwembad dat nu mooi is ingepast in de omgeving en voorzien van een groendak.
Village gastronomique
In de Cité kun je ook terecht als je geen zin of tijd hebt om de exposities te bekijken. In de Village gastronomique zit een tiental winkels en bars/restaurants waar je de mooiste producten kunt kopen of proeven. Of je maakt een afspraak voor een workshop wijnproeven, bonbons maken of een apéro irlandais. En ben je echt gemotiveerd om zelf een Frans geschoolde topchef te worden, meld je dan aan voor de leergang bij Ecole Ferrandi. In vier maanden tijd leer je de basisvaardigheden van een chef. Dat kost je wel een slordige € 23.000. Toch maar zelfscholing doen? Sla dan je slag in de Libraire gourmande, de boekhandel in de Village gastronomique. Het is een van de meest uitgebreide kookboekhandels die ik ooit heb gezien. Nieuwe kookstijlen als vegan of low carb zijn ruim vertegenwoordigd. Ook de Franse keuken gaat mee met de tijd!
