Op een paar kilometer van Nuits-Saint-Georges ligt het kasteel Clos de Vougeot. In de 12e eeuw startten de monniken van Cîteaux hier met wijnbouw. Zij groeven dwars door de rotsbodem een waterput van 18 meter, verwijderden het struikgewas rondom en plantten de eerste wijnranken. Met hard werken en misschien een beetje hulp van boven bouwden ze hun wijngaard op. Ook het kasteel werd stap voor stap opgebouwd: de spartaanse slaapzaal boven de wijnkelder, de wijnmakerij in carrévorm en tot slot de Renaissancevleugel met adellijke grandeur. Bij de Franse revolutie in 1789 werden het kasteel en de wijngaard opgeëist door de staat. De laatste monnik Dom Laurent Goblet droeg daartoe gedwongen de wijngaard over aan Napoleon Bonaparte. Na de onteigening greep de bourgeoisie haar kans en kocht bankier Gabriel-Julien Ouvrard het Clos de Vougeot.
Clos de Vougeot opgesplitst
In de 19e eeuw werd de wijngaard Clos de Vougeot geteisterd door plagen zoals meeldauw. De erven van Ouvrard lieten na enkele mislukte oogsten het domein veilen. In 1889 werd Clos de Vougeot opgekocht door 15 wijnboeren en wijnhandelaren uit Beaune, Dijon en Nuits-Saint- Georges. Daarmee begon de opsplitsing van de wijngaard. Inmiddels zijn er 86 wijnboeren die een ‘stukje Clos de Vougeot’ bezitten en dit op hun etiket mogen zetten. De wijnen behoren tegenwoordig tot de meest prestigieuze van Frankrijk. Zeker voor een Grand Cru of Premier Cru moet diep in de buidel getast worden. Dat is niet altijd zo geweest.
Chevaliers du Tastevin
In de Verenigde Staten volgden begin 20e eeuw depressie en drooglegging elkaar op; wijn ging in de ban. In de jaren 30 was de Bourgondische wijn internationaal gezien aan de straatstenen niet te slijten. “Dan drinken we hem zelf maar op!” werd het credo van een aantal wijnboeren. Zij richten de broederschap van de ‘Chevaliers du Tastevin’ op, een ridderorde die het goede leven promoot: vriendschap, samen eten & drinken en cultuur. Voor hun wijnfeestjes nodigden zij beroemdheden uit om samen te genieten van het Bourgondische leven. Dat was voor de wijnen de beste marketingcampagne avant la lettre. De broederschap bestaat nog altijd en jaarlijks worden nieuwe ridders geslagen. Missie geslaagd: de Bourgondische wijnen zijn terug op het toppunt van roem.
Bezoek de parel middenin de wijngaarden
Het Clos de Vougeot bevindt zich als een parel middenin de wijngaarden. Je kunt het kasteel dagelijks bezoeken. In de wijnmakerij bevinden zich vier enorme antieke drukpersen. Ook wat andere wijnmakers’ attributen zijn her en der te bekijken. In de voormalige slaapzaal van de monniken kun je een film over de geschiedenis van het kasteel en de Chevaliers du Tastevin bekijken. Een ‘tastevin’ is trouwens het zilveren proefschaaltje waarin de wijnen werden geproefd. Maar wijn proeven kun je hier niet. Daarvoor moet je naar een van de vele caves in de omgeving. Als je de Route des Grands Crus volgt, passeer je ze vanzelf. Nog geen 18 of aanhanger van de drooglegging? Dan bezoek je 15 kilometer verderop de abdij van Cîteaux. Daar zijn de monniken niet verdreven en maken ze nog altijd kaas.
Plan je bezoek: Chateau du clos de Vougeot